Nauwkeurigere seizoensverwachtingen zijn van groot belang voor boeren die in de juiste
tijd moeten zaaien, voor energiebedrijven die rekening moeten houden met piekbelastingen
en voor mensen die activiteiten buitenshuis willen plannen, zoals een fietsvakantie.
Het Geheugen van het Klimaat.
De uiterste limiet van de meerdaagse weersverwachtingen is 10 tot 14 dagen,
maar soms zijn ontwikkelingen op langere termijn te voorspellen. In vele weerpreuken wordt er impliciet van uitgegaan dat patronen in het
voorbije weer aanwijzigingen bevatten over toekomstige ontwikkelingen. Statistisch
onderzoek ondersteunt de hypothese dat het klimaat een 'geheugen' heeft, met langzaam
veranderende componeten die effecten veroorzaken die maanden tot zelfs jaren kunnen
aanhouden.
El Niņo.
Er zijn steeds sterkere aanwijzigingen dat veranderingen in de
oppervlaktetemperatuur van het tropische deel van de Grote Oceaan een invloed uitoefenen
op vele kenmerken van de mondiale weerpatronen. Zulke veranderingen worden in verband
gebracht met El Niņo, een warme oceaanstroming die rond Kerstmis voor de kust van Peru
verschijnt. In sommige jaren komt hij verder zuidelijk dan normaal en vindt het zogeheten
El Niņo-verschijnsel plaats. Het warme water, waarin zich geen voedingsstoffen bevinden,
verspreidt zich dan over koud, voedselrijk water en doodt het leven daarin, hetgeen een
ramp is voor de vissers die in dit gebied hun brood moeten verdienen. De warme stroming
kan ook zware regens veroorzaken, die weer leiden tot overstromingen en versnelde erosie.
El Niņo verschijnt iedere 2 tot 7 jaar en kan 3 tot 4 jaar aanhouden. We weten nu dat dit
verschijnsel van invloed is op het patroon van de passaatwinden,
hetgeen op zijn beurt weer van invloed is op de temperatuur van het zeewater in grote
delen van de Grote Oceaan.
Het Voorspellen van Patronen.
Aangezien de komst van El Niņo enkele maanden van tevoren kan worden
voorspeld, heeft men de mogelijkheid onderzocht om verwachtingen op lange termijn op dit
verschijnsel te baseren. Met behulp van een computermodel heeft het British Meteorological
Office de regenval in het noordoosten van Brazilië gesimuleerd op basis van metingen van
de temperatuur van het zeeoppervlak in het verleden. In 93% van de gevallen kwamen de
resultaten overeen met de werkelijke neerslaghoeveelheden.
Voorspellingen op basis van de temperaturen van het zeeoppervlak worden nu al, van Peru
tot Zimbabwe, gebruikt om te bepalen welke gewassen men het beste in het verwachte
regenseizoen kan aanplanten. Momenteel lijken de verwachtingen voor de komende winter en
zomer slechts in geringe mate betrouwbaar te zijn, terwjl die voor de lente en herfst
vrijwel waardeloos zijn. Dit is niet zo vreemd, omdat de weerpatronen zich tijdens de
winter en zomer in de twee extremen van de jaarlijkse cyclus bevinden en daarin meer
gevoelig zijn voor de invloed van de langzaam variërende componenten van het
klimaatsysteem. Tijdens de lente en herfst worden deze invloeden echter helemaal
'overstemd' door de chaos van de veranderingen op korte termijn.
Hoewel de kans dat een seizoensverwachting uitkomt misschien maar heel gering is, zal zo'n
verwachting misschien net zo belangrijk worden als verwachtingen voor de korte termijn.
Naar het begin van deze pagina.